Η ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΩΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ

Η Συµβουλευτική, ένας νέος όρος ιδιαίτερα στον Ελλαδικό χώρο, έχει στόχο να προσφέρει στο άτοµο τις ευκαιρίες προκειµένου να αναπτύξει τις δυνατότητές του για να ζήσει µε ένα τρόπο πιο ικανοποιητικό για τον ίδιο. Ο όρος Συµβουλευτική σχέση συµπεριλαµβάνει εργασία µε µεµονωµένα άτοµα, ζευγάρια ή οµάδες ατόµων. Οι στόχοι της συµβουλευτικής διαφέρουν σύµφωνα µε τις ανάγκες των ατόµων. Μπορεί να έχουν σχέση µε προσωπική ανάπτυξη, διευθέτηση ή λύση συγκεκριµένων προβληµάτων, λήψη αποφάσεων, αντιµετώπιση κρίσεων, αυτογνωσία, επεξεργασία εσωτερικών συγκρούσεων ή βελτίωση διαπροσωπικών σχέσεων. Ο ρόλος του/της Συµβούλου είναι να διευκολύνει και να υποστηρίξει την προσπάθεια του ατόµου σεβόµενος/η τις προσωπικές αξίες, τα προσόντα του, καθώς και τις ικανότητές του να προσδιορίζει τους ατοµικούς στόχους. 2.2 Θεωρείται απαραίτητη η συµφωνία και των δύο πλευρών, Συµβούλου και Συµβουλευόµενου, προκειµένου να δηµιουργηθεί η σχέση Συµβουλευτικής αφού προηγηθούν λεπτοµερείς διευκρινίσεις που αφορούν στη σχέση.

Η ∆ΟΜΗ ΤΟΥ ΚΩ∆ΙΚΑ

Ο Κώδικας αποτελείται από δύο µέρη :

Α. Τον Κώδικα ∆εοντολογίας που περιγράφει τις θεµελιώδεις αξίες της Συµβουλευτικής και τις γενικές αρχές που πηγάζουν από αυτές.

Β. Τον Κώδικα Πρακτικής Εξάσκησης που εφαρµόζει αυτές τις αρχές στη Συµβουλευτική.

Α.ΚΩ∆ΙΚΑΣ ∆ΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ

Α1. Οι βασικές αξίες της Συµβουλευτικής είναι η ακεραιότητα του χαρακτήρα του Συµβούλου, η αµεροληψία και ο σεβασµός προς τον Συµβουλευόµενο. Οι σύµβουλοι πρέπει να φροντίζουν να εργάζονται σύµφωνα µε τους κανόνες του Κώδικα ∆εοντολογίας ανεξάρτητα αν η Συµβουλευτική είναι αµειβόµενη ή εθελοντική.

Α2. Ανάµεσα στις προτεραιότητες του Συµβούλου είναι η δηµιουργία κλίµατος ασφάλειας, εµπιστοσύνης, σεβασµού και αποδοχής του Συµβουλευόµενου ως άτοµο.

Α3. Ο Σύµβουλος προσφέρει τις υπηρεσίες του µόνο αν του ζητηθούν από τον ίδιο τον ενδιαφερόµενο σαφώς και ανοικτά.

Α4. Οι όροι ( χώρος, χρόνος, αµοιβή, προσέγγιση ) σύµφωνα µε τους οποίους προσφέρεται η Συµβουλευτική πρέπει να διευκρινίζονται πριν αρχίσει η Συµβουλευτική σχέση. Αναθεωρήσεις και αλλαγές αυτών των όρων µπορεί να συζητηθούν και συµφωνηθούν πριν εφαρµοσθούν.

Α5. Απαραίτητο θεωρείται οι Σύµβουλοι να διατηρούν και να αναπτύσσουν την προσωπική τους ικανότητα Συµβουλευτικής. Αυτό συνεπάγεται τη συνεχή ενηµέρωση, εκπαίδευση, εποπτεία και συµβουλευτική υποστήριξη του ίδιου του Συµβούλου. Η σύµφωνη µε την ∆εοντολογία άσκηση της Συµβουλευτικής, συνεπάγεται µεταξύ της προσέγγισης που ο Σύµβουλος δηλώνει ότι ακολουθεί και τον τρόπο που ασκεί το επάγγελµά του. Αυτό άλλωστε αποδεικνύεται και βάσει της αναλυτικής περιπτώσεως ( case study ).

Β. ΚΩ∆ΙΚΑΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΕΞΑΣΚΗΣΗΣ

Β1. Ο Κώδικας Πρακτικής Εξάσκησης εφαρµόζει τις αξίες και τις ηθικές αρχές σε συγκεκριµένες καταστάσεις που είναι δυνατόν να προκύψουν στην διάρκεια της πρακτικής της Συµβουλευτικής.

Β2. ΘΕΜΑΤΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑΣ : Η σχέση Συµβούλου - Συµβουλευόµενου αποτελεί την κατ' εξοχήν ηθική φροντίδα και υποχρέωση του/της Συµβούλου.

Β2α. ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΟΥ : Οι Σύµβουλοι πρέπει να εξασφαλίζουν τους Συµβουλευόµενους από οποιαδήποτε ψυχική ή σωµατική βλάβη κατά την διάρκεια της Συµβουλευτικής σχέσης.

Β2β. Ο/η Σύµβουλος δεν θα πρέπει να αναφέρει ή να υποδεικνύει ή να υποβάλλει άµεσα ή έµµεσα δικές του ιδεολογίες, κοσµοθεωρίες, πολιτικά ή θρησκευτικά πιστεύω, σεβόµενος/η τις ιδιαιτερότητες ( εθνικής, ταξικής καταγωγής, σεξουαλικών προτιµήσεων κ.λ.π. ) ως αναφαίρετο δικαίωµα κάθε ατόµου.

Β2γ. Οι Σύµβουλοι είναι υπεύθυνοι να εξηγούν τους όρους µε τους οποίους προσφέρεται η συµβουλευτική υπηρεσία, την εχεµύθεια, την αµοιβή τους, τις ακυρούµενες συναντήσεις κ.λ.π. Η λεπτοµερής και ξεκάθαρη συµφωνία µεταξύ του Συµβούλου και Συµβουλευόµενου εκφράζει και προάγει τον σεβασµό και την αυτονοµία του ατόµου.

Β2δ. Εάν προκύψουν θέµατα που δυσχεραίνουν την Συµβουλευτική σχέση ο/η Σύµβουλος θα πρέπει να φροντίζει να διευθετηθούν πρώτα αυτά τα θέµατα µε τον Συµβουλευόµενο προκειµένου να συνεχισθεί απρόσκοπτα η Συµβουλευτική σχέση.

Β2ε. Το δικαίωµα του απορρήτου δεν µπορεί να παραβιασθεί παρά µόνο για όλως ιδιαίτερους λόγους ή και αξιόποινες πράξεις, µε σεβασµό προς τον Συµβουλευόµενο και πάντα κατά την κρίση του/της Συµβούλου σε συνεννόηση µε τον επόπτη του.

Β2ζ. Οι Σύµβουλοι οφείλουν να παρέχουν εχεµύθεια για τις συναντήσεις τους µε τους Συµβουλευόµενους. Κανείς δεν µπορεί αν έχει την δυνατότητα να παρακολουθεί µια συνάντηση εκτός αν έχει ενηµερωθεί και συµφωνήσει ο Συµβουλευόµενος. Το ίδιο ισχύει για µαγνητοσκοπήσεις ή µαγνητοφωνήσεις µιας συµβουλευτικής συνάντησης.

Β2η. Εάν ο Σύµβουλος διατηρεί αρχεία πελατών όπου καταγράφει στοιχεία ή εξέλιξη που αφορά τους Συµβουλευόµενους, οφείλει να φροντίζει για τη φύλαξη και ασφάλεια αυτών των πληροφοριών.

Β2θ. Εάν ο/η Σύµβουλος πραγµατοποιεί έρευνα, οφείλει να ενηµερώνει λεπτοµερώς και να εξηγεί τις ερωτήσεις που θα τεθούν στους συµµετέχοντες. Ο/η Ερευνητής / Σύµβουλος πληροφορεί και αναγνωρίζει το αναφαίρετο δικαίωµα των συµµετεχόντων στην έρευνα να διακόψουν τη συµµετοχή τους αυτή οποτεδήποτε το θελήσουν.

Β2ι. Οι συγγραφείς κλινικών ερευνών φροντίζουν για την εξάλειψη στοιχείων δηλωτικών της ταυτότητάς του ή των συµµετεχόντων στην έρευνα, τόσο κατά την περιγραφή του υλικού όσο και κατά την παράθεση άλλων στοιχείων. Άλλα θέµατα ηθικής των δηµοσιεύσεων που πιθανόν να προκύψουν δεν αναφέρονται εδώ επειδή οι λύσεις που δίνονται είναι κατά περίπτωση και πάντοτε µε γνώµονα την προστασία του ατόµου.

Β2κ. Αυτονόητο θεωρείται ότι ο/η Σύµβουλος δε δηµιουργεί κοινωνικές ή σεξουαλικές ή άλλες σχέσεις εργασίας µε τα άτοµα που απευθύνονται σ΄ αυτόν για Συµβουλευτική.

Β3. ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣ ΣΥΝΑ∆ΕΛΦΟ & ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥΣ ΑΛΛΩΝ ΣΥΝΑΦΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ( ΕΙ∆ΙΚΟΤΗΤΩΝ ) : Οι Σύµβουλοι πρέπει να συµπεριφέρονται µε τέτοιο τρόπο ώστε να µην υπονοµεύουν την εµπιστοσύνη του κοινωνικού συνόλου στο ρόλο του Συµβούλου ή στην εργασία άλλων Συµβούλων. Στην περίπτωση που παρατηρηθεί ότι οι πράξεις, οι ενέργειες και γενικά η συµπεριφορά κάποιου Συµβούλου µειώνουν την Συµβουλευτική Ιδιότητα στην κοινή γνώµη ή έρχονται σε αντίθεση µε το δηµόσιο αίσθηµα, το θέµα θα παραπέµπεται στο ∆ιοικητικό Συµβούλιο της Εταιρείας και στην Επιτροπή ∆εοντολογίας.

Β3α. Η ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ της Συµβουλευτικής Ιδιότητας καθώς και η παρουσίαση των τίτλων ή της εξειδίκευσης του/της Συµβούλου, οι πινακίδες, τα επισκεπτήρια ή άλλα έντυπα πρέπει να ανταποκρίνονται στην πραγµατικότητα.

Β3β. Στην περίπτωση που κάποιο άτοµο ζητά τη βοήθεια ενός Συµβούλου ενώ συνεργαζόταν µε άλλον ειδικό θα πρέπει να εξετασθεί η περίπτωση και µε το συγκεκριµένο άτοµο και µεταξύ των συναδέλφων ώστε να αποφεύγονται δυσαρέσκειες και συγκρούσεις.

Β3γ. Όσοι συµβάλλουν σε ερευνητική εργασία που ανακοινώνεται ή δηµοσιεύεται αναφέρονται ονοµαστικά ανάλογα µε την συµµετοχή τους είτε ως συγγραφείς είτε στον πρόλογο ή σε ιδιαίτερη σηµείωση.

Β3δ. Ο/η Σύµβουλος οφείλει να µην υπερβαίνει τα όρια της δικής του ιδιότητας και συγκεκριµένα οφείλει να µην αναλαµβάνει να κάνει διάγνωση ή να καθορίζει θεραπευτική αγωγή ή να προσφέρει κάθε άλλου είδους υπηρεσία που παρεκκλίνει από τις γνώσεις και τις αρµοδιότητές του.

Β3ε. Όταν εκπρόσωπος άλλης ειδικότητας παραπέµπει ένα άτοµο για Συµβουλευτική σε ένα Σύµβουλο και χρειασθεί αυτό το ίδιο άτοµο να παραπεµφθεί σε επιστήµονα άλλης ειδικότητας, ο/η Σύµβουλος οφείλει να συνεννοηθεί µε τον συνάδελφο που αρχικά παράπεµψε τον Συµβουλευόµενο σ΄ αυτόν.

Β4. ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ : Οι Σύµβουλοι οφείλουν να σέβονται και να εργάζονται σύµφωνα µε τους νόµους της πολιτείας.

Β4α. Είναι µέσα στις ηθικές απαιτήσεις για τους Συµβούλους να φροντίζουν για την εποπτεία τους ή και της Συµβουλευτικής τους υποστήριξη. Εκεί θα συζητηθούν προβλήµατα που παρουσιάζονται στις Συµβουλευτικές τους σχέσεις µε Συµβουλευόµενους ή ακόµα και προσωπικά τους θέµατα. Είναι αυτονόητο ότι και αυτή είναι µια σχέση εµπιστευτική στην οποία ο/η Σύµβουλος δεν αποκαλύπτει τα στοιχεία ταυτότητας των Συµβουλευόµενων. Αυτός ο κώδικας δεν είναι δυνατόν να προβλέψει ή να δώσει λύση σε όλα τα θέµατα ηθικής ή πρακτικής εξάσκησης, παρουσιάζει όµως ένα πλαίσιο θεµάτων. Όλα τα µέλη αποδεχόµενα τον Κώδικα ως κοινό σηµείο αναφοράς, ανταποκρίνονται στις θέσεις του και υποχρεώνονται στην τήρησή του.